DSBE berriaren tranpak pentsiodunentzat

imagen

Euskal Herriako Pentsioduen Mugimendua.- Martxoaren 29an, aldizkari ofizialean argitaratu eta hiru hilabetera, DSBE berria arautzen duen legea sartuko da indarrean. 2008ko legea ordezten du; izan ere, lege horren 20. artikuluak, orain aplikatuz gero, LGSaren % 100 bermatuko lioke pentsiodun bati, hau da, urtero aldarrikatzen ditugun 1080 euroak 14 ordainsaritan. 20. artikulu hori Eusko Jaurlaritzak baliogabetu zuen 2019an, gastu soziala murrizteko, pentsiodunen kontura, besteak beste.

Zahartzaroa bizitzako etapa oso garrantzitsua da, eta adineko pertsonak kolektibo kaltebera gara. Horregatik, estatuko edo nazioarteko legedi osoak jasotzen du botere publikoek, pentsio egokien bidez, adin horretan nahikotasun ekonomikoa bermatzeko betebeharra dutela.

Eusko Jaurlaritzak baditu horretarako eskumenak eta baliabideak, baina DSBE berriak ez die erantzuten lan-bizitza oso baten ondoren pentsioak jasotzen ditugunei, pentsio horiek jasotzeko eskubidea badugu ere, bizi-maila duina izateko aukerarik ematen ez digutelako.

DSBE berriak hasieratik argi uzten du oinarria ez dela bakoitzarentzako prestazio indibiduala. Bizikidetza-unitate bat osatzeko betekizuna ezartzean, eskatzailea automatikoki lotzen du bere ezkontidearekin edo bikotekidearekin, eta, beraz, biak pentsiodunak badira, haren diru-sarrerak elkartzen dira ondorio guztietarako. DSBEak pentsiodun bati bermatzen dion gehieneko errenta hilean 869 €-koa da 14 pagatan, erreklamatzen ditugun 1.080 euroetatik oso urrun. Bi lagunentzat, horietako bat pentsioduna, 1.097 € bermatzen ditu 14 ordainsaritan. Emakumeak direnez pentsio txikienak dituztenak, beste pertsona batekin bikotekidearekin bizitzeak DSBEtik kanpo uzten ditu, eta ezkontidearen edo i¡zatezko bikotekidearen mende egotera edo bakarrik bizitzera behartuta daude.

DSBEak emakume pentsiodunak, biak pentsiodunak diren bikoteak eta etxebizitza berean beste bizikidetza-unitate batzuekin bizi diren pentsiodunak zigortzen ditu, senideak izan edo ez, automatikoki dagokien DSBEa % 15 murrizten dietelako.

Eusko Jaurlaritzaren zikoizkeria zera da, datu fiskalen bidez pentsiodun guztien diru-sarrerak ezagututa, uko egiten diola ofizioz jarduteari adinekoei bizitza duina bermatzeko betebeharra betetzeko. 2022ko abenduan, 12.686 pentsiodunek soilik jaso zuten DSBE osagarria EAEn hilean 700 €-tik beherako 40.000 alargun-pentsio baino gehiago zeudenean, eta 62.000 pentsiodunek baino gehiagok pobrezia larria zutenean, hileko 454 €-tik beherako pentsioekin (XII. Arope Txostena).

Eusko Jaurlaritzak azaldu behar du zergatik ez duten diru-sarrera nahikorik beren bizitzaren azken etapan, Euskadiko milaka emakumek, soldatan eta lanean diskriminatuta baitaude enpresetan, eta lanaldi osoan baitihardute gizartearentzat ezinbestekoak diren baina baloratu edo ordaindu gabe dauden zaintza-lanetan.

1.080 € HAMALAU ORDAINSARITAN gutxieneko diru-sarrera beharrezkoa da EAEko pentsiodun bakoitzari bizitza duina bermatzeko, inflazio handiari aurre egiteko, eta elikagaietan eta oinarrizko produktuetan % 16tik gorako igoera izateko, eta genero-aldea % 36tik gorakoa izateko pentsioetan. Horregatik, Euskal Herriko plaza eta hirietan jarraituko dugu, lortu arte, behin eta berriz PENTSIO DUINAK PERTSONA GUZTIENTZAT adieraziz.

MARTXOAREN 29AN LEGE BERRIA DSBE

EHAAn argitaratu eta hiru hilabetera, DSBE berria arautzen duen ABENDUAREN 22ko 14/2022 LEGEA jarri da indarrean. Dakizuenez, EHPMk gutxienez 1.080 euroko pentsioa 14 ordainsaritan defendatzen du, pentsiodunentzako DSBE prestazio indibiduala izatea EAEko pentsiodun. guztientzat, eta 2% 15eko murrizketa kentzea etxebizitza berean bizikidetza-unitate bat baino gehiago daudenean. Martxoaren 29an indarrean sartuko den lege berriak ez ditu oraindik gure aldarrikapenak jasotzen.

DSBE BERRIARI BURUZKO OINARRIZKO INFORMAZIOA

Honako BALDINTZA hauek betetzen dituzten PENTSIODUNEK izango dute eskubidea:

    1. Euskadin sartzea, eskatu baino urtebete lehenago;
    2. Bizikidetza-unitate bat eratzea;
    3. Ez izatea baliabide nahikorik;
    4. Ez izatea plaza iraunkorrik, egoitza publiko edo pribatuan, diru publikoarekin finantzatuta.

 

    • PENTSIODUNA da honako hauen onuraduna: jubilazio, ezintasun iraunkor, alarguntasun, SOVI eta baliaezintasuneko KOTIZAZIOPEKO PENTSIO baten onuraduna; baliaezintasun edo erretiroko KOTIZAZlIO GABEKO PENTSIO baten onuraduna; egoera jakin batzuetan ZURZTASUN-PENTSIO baten onuraduna; eta GOFEren, PRESTAZIO EKONOMIKO baten onuraduna, gutxieneko diru-sarrerak bermatzeko subsidioa edo hirugarren pertsona baten laguntzagatiko subsidioa. (27.art.)
    • Ezin da DSBEa eskatu baldin eta EGOITZA ZERBITZU sozial, sanitario edo soziosanitario baten PLAZA IRAUNKORRA badago, funts publikoekin osorik finantzatuta. Hau da, emandako zerbitzuak, ostatua eta mantenua barne, funts publikoen bidez ordaintzen badira, zuzenean administrazioak, edo erakunde pribatu baten bidez, itun, hitzarmen edo kontratu bidez.
    • C.- Eskubidea izan dezaketen pentsio eta prestazio publiko guztiak eskatu direla egiaztatu behar da, baita Bizitzeko Gutxieneko Diru-sarrera ere.
    • DSBE ez da prestazio indibiduala. BIZIKIDETZA-UNITATEE! zuzenduta dago, baina bizikidetzaunitate bat pertsona bakar batek osa dezake. Pentsiodunek SALBUESPENEZKO BIZIKIDETZA-UNITATE bat osa dezakete, etxebizitza berean bizi diren pertsonekin izan ditzaketen loturak alde batera utzita. Pentsiodun bat SBU bat bada, automatikoki sartuko da haren ezkontidea edo antzeko lotura duen pertsona, halakorik badago ( 26, 27, 28 Art.). Bikotean pertsona bakoitza pentsioduna bada, pentsioen, errenten eta dirusarreren eta ondareen batura hartuko da kontuan, bere baliabideak baloratzeko (37., 38. eta 39. artikuluak). Era berean, etxebizitza berean bizi badira, seme-alabak edo adopziorako edo familia-harrera iraunkorrerako zaintza-erregimenean dauden adingabeak ere sar daitezke, bai eta egoera jakin batzuetan ekonomikoki beren kargura dauden pertsonak ere.
    • GEHIENEKO ZENBATEKOAK. 12 ORDAINSARITAN.


      BIZIKIDETZA-UNITATEA PENTSIODUNA 2023ko (martxoaren 29ra arte) 2023 (martxoaren 29tik aurrera)
      1 PENTSIODUN HELDU BAT 905,53 1.013,50
      2 HELDU (PENTSIODUN BAT) 1.131,91 1.280,20
      3 HELDU (PENTSIODUN BAT) 1.22,46 1.440,23



    • INDIZE ZUZENTZAILEA.- Etxebizitza berean bizikidetza-unitate bat baino gehiago bizi badira, DSBEaren onuradun izan edo ez, bizikidetza-unitate bakoitzari dagokion prestazioaren zenbatekoa kalkulatzeko, ateratzen dena % 15 murriztuko da. (36. art.)
    • GEHIENEKO ONDAREA.- Gehieneko ondareak, ohiko bizilekua eta ostilamendua kenduta, ezin du baliokidetu edo gainditu dagokion URTEKO DSBEaren zenbatekoa, bost aldiz (37. artikulua).

 

Etiquetas: